Çin ile ABD arasında yapılan ticaret anlaşmasıda ‘kritik’ ayrıntı

Pekin, Washington’dan gelen tarifelerin ve kısıtlamaların düşürülmesi karşılığında nadir toprak elementlerinin ihracat kontrollerini hafifletmeyi kabul etti. Ancak kritik elementlere yönelik kısıtlamalar halen yürürlükte.

Pekin, Çin Devlet Başkanı Xi Jinping ile ABD‘li mevkidaşı Donald Trump arasında Güney Kore‘de yapılan buluşmaya dair yeni ayrıntılar açıkladı. Çin Ticaret Bakanlığı, perşembe akşamı yayınladığı bir bildiriyle nadir toprak elementleri ihracatına yönelik en son kontrol önlemlerini askıya almayı kabul ettiğini duyurdu.

Bu kararın, ABD’nin tarifeler ve kısıtlamalarda karşılıklı indirimler yapması karşılığında alındığı bildirildi. Ancak, Pekin’in kritik materyallere ilişkin daha önceki kısıtlamaları yürürlükte kalmaya devam ediyor. Bu bağlamda “kritiklik”, elementin doğasından (nadir topraklar gibi) çok, ekonomik önemine ve tedarik riskine göre belirlenen bir stratejik sıfat olarak dikkat çekiyor.

Bakanlığın açıklamasında, “Çin, 9 Ekim’de duyurulan ilgili ihracat kontrol önlemlerinin uygulanmasını bir yıl süreyle askıya alacak ve özel planları inceleyip iyileştirecektir.” ifadelerine yer verildi.

KARŞILIKLI HAFİFLEME

Pekin’in çift askeri kullanıma sahip nadir toprak mineralleri ihracatına getirdiği kısıtlamalar, Washington’ın 2022’nin sonlarından itibaren uygulamaya koyduğu gelişmiş yarı iletkenler ve çip yapım ekipmanlarına yönelik kısıtlamalara bir yanıt olarak görülüyordu. Bu durum, Hollanda hükümetinin ABD baskısıyla Çinli çip üreticisi NeXperia’ya eylül ayında el koymasıyla doruğa ulaşmıştı.

Çin, cep telefonlarından füzelere kadar çoğu modern teknoloji için hayati öneme sahip nadir toprak minerallerinin çıkarılması ve işlenmesinde küresel çapta egemen durumda.

Çin Ticaret Bakanlığına göre anlaşma kapsamında Washington, ihracat kısıtlamalarını “varlık listesi”ndeki herhangi bir kuruluşa ait olan ve en az yüzde 50’si bu varlığa ait olan herhangi bir işletmeyi kapsayacak şekilde genişleten son kuralını askıya almayı kabul etti.

Ayrıca ABD, Pekin’in denizcilik, lojistik ve gemi inşa sanayisini hedef alan soruşturma önlemlerini de askıya alacak, fentanil ile ilgili ve karşılıklı tarifeleri düşürecek. Açıklamada, Pekin’in de buna yanıt olarak misilleme önlemlerini ayarlayacağı belirtildi.

SOYA FASULYESİ SATMAYI ‘BAŞARDI’

Başkan Trump, Xi ile yaptığı görüşmeyi “harika bir toplantı” olarak nitelendirmiş ve Çin’in, iki ülke arasındaki son ticaret anlaşmazlığı sırasında durdurulan ABD soya fasulyesi ve diğer tarım ürünleri alımlarını yeniden başlatmayı kabul ettiğini söylemişti.

Yeni ABD-Çin anlaşmasının, daha eski ticaret kısıtlamalarını yürürlükte bırakacağı anlaşılıyor.