ASKİ’den Sanayiye Darbe: Kirlilik Bahane, Zam Şahane! / Editör’den
Adana sanayisi can çekişirken, Adana Büyükşehir Belediyesi’ne bağlı ASKİ sessiz sedasız yaptığı bir düzenlemeyle sanayicinin belini adeta kırdı.
Ekonomik kriz, finansman darboğazı, artan enerji maliyetleri ve ihracattaki sert düşüşle boğuşan sanayi kuruluşları, şimdi de ASKİ’nin gizli zammı ile karşı karşıya.
Kirlilik Artmadı, Fatura İkiye Katlandı
ASKİ, Kirlilik Önlem Payı (KÖP) adı altında sanayiciden aldığı bedeli tek kalemlik bir formül değişikliğiyle yüzde 100 artırdı.
Atıksu miktarı artmadı.
Kirlilik oranı değişmedi.
Kirletici parametreler aynı kaldı.
Ama fatura iki katına çıktı.
Bu nasıl oldu?
ASKİ, daha önce KÖP = a × Q × I olan hesaplama yöntemine tek satırlık bir ek yaparak formülü KÖP = (a × 2) × Q × I haline getirdi.
Yani adı “teknik düzenleme”, gerçeği düpedüz zam.
Bu Zam Değil de Ne?
Bu uygulamanın ne çevreyle ne kirlilikle ne de teknik bir gerekçeyle ilgisi var.
Bu yapılan, sanayicinin cebine uzanan açık bir el.
Kirlilik Önlem Payı’nın mantığı açık:
“Kirleten öder.”
Peki burada ne oldu?
Kirletmeyen de ödemek zorunda bırakıldı.
Üstelik iki katı!
Hukuk Askıya Alındı, Ölçülülük Yok Sayıldı
ASKİ her ne kadar “tarife belirleme yetkisi” arkasına sığınsa da, hukuk açık:
İdare keyfi davranamaz.
Ölçülülük şarttır.
Nedensellik zorunludur.
Danıştay’ın yıllardır altını çizdiği bu ilkeler, ASKİ’nin bu düzenlemesiyle yerle bir edildi.
Kirlilik artışı olmadan mali yükü artırmak, hukuka meydan okumaktır.
Sanayi Zaten Boğuluyor, ASKİ Üzerine Basıyor
Adana sanayicisi bugün;
• elektriği pahalı,
• suyu pahalı,
• doğalgazı pahalı,
• finansmanı pahalı,
• ihracatı kilitlenmiş durumda.
Böyle bir tabloda ASKİ’nin yaptığı bu hamle, “gelin biz de vurun” demekten başka bir şey değil.
Sanayici soruyor:
Bu mu yerel yönetimin üretime, istihdama ve ihracata bakışı?
Bu Bir Çevre Politikası Değil, Tahsilat Operasyonu
Eğer gerçekten amaç çevreyi korumak olsaydı;
• arıtma yatırımları teşvik edilirdi,
• kirleticiye göre kademeli sistem kurulurdu,
• şeffaf ve ölçülebilir kriterler açıklanırdı.
Ama yapılan bu değil.
Yapılan, formülle gizlenmiş bir tahsilat operasyonu.
Yargıdan Döner, Ama Zarar Kalır
Hukukçulara göre bu düzenlemenin yargıdan dönmesi kuvvetle muhtemel.
Ancak o zamana kadar sanayici zarar edecek, üretim yavaşlayacak, istihdam etkilenecek.
Sonra da kimse çıkıp “neden fabrikalar kapanıyor” diye sormasın.
Soru Basit, Cevap Yok
ASKİ’ye ve Adana Büyükşehir Belediyesi’ne soruyoruz:
Kirlilik artmadıysa bu zam neden?
Sanayiciye neden gizli zam yapıldı?
Bu karar kimin talimatıyla alındı?
Adana sanayisi susmuyor.
Bu düzenleme geri çekilmezse, bu mesele daha çok konuşulacak.