Atatürk’ün müfredata konulmasını istediği kitap: Beyaz Zambaklar Ülkesinde

Mustafa Kemal Atatürk’ün yaşadığı yıllarda ilk kez Türkçeye çevrilen Beyaz Zambaklar Ülkesinde, Atatürk’ün de okuduğu ve hayran olduğu yapıtlar arasında yer alır.

Atatürk, kitabı okuduktan sonra kitapta yer alan destansı başarıyı oldukça takdir eder ve ülkedeki okullarda okutulan müfredata Beyaz Zambaklar Ülkesinde adlı eserin de dahil edilmesini emreder. Bu nedenle Atatürk’ün yaşadığı dönemde ülkemizde çok fazla ilgi gören Beyaz Zambaklar Ülkesinde, uzunca bir süre Kuran-ı Kerim’den sonra en çok okunan eser haline gelir.19

KİTAP NE ANLATIYOR?

Beyaz Zambaklar Ülkesinde, çetin doğa koşullarına, yoksulluğa ve her türlü imkansızlıklara rağmen Finlandiya’nın bir grup aydın tarafından kalkındırılmaya çalışılmasını konu edinir.29

Profesörlerden, din adamlarına, öğretmenlerden doktorlara kadar her meslek grubundan insanın canla başla mücadele ettiğine şahit olunan bu yapıtta verilen büyük mücadele bütün insanlığa örnek olacak kadar anlamlı olması ile de bilinir.39

Beyaz Zambaklar Ülkesinde adlı esere göre 1811 yılında kadar İsveç’in egemenliği altında bulunan Finlandiya’da ticaret, okullar, kiliseler, iktidar ve sanat İsveçlilerin yönetimine göre işlemektedir. Ülkenin öğretmenleri, askerleri ve doktorlarının tamamı da yine İsveçlidir ve İsveçliler sürekli olarak Finlandiyalıları küçük görmektedir.49

Bir gün ülkeler arasında gelişen anlaşmazlıklar neticesinde Rusya Finlandiya’ya saldırır ve ülkenin yarısını ele geçirir. Dönemin Rus Çarı, Finlandiya halkına geçmişte ellerinde bulunan bütün hakları geri vereceğini beyan eder ve bu olay neticesinde Finlandiyalılar da kendi öz kültürlerini hiçbir kısıtlama olmadan geliştirmeye ve yaygınlaştırmaya başlar. Fin kültürünü yayma görevini ise Johan Wilhelm Snellman ismindeki zeki bir aydın üstlenir.

Snellman, yeni nesil Fin aydınları içerisinde en gözde ve en çok umut veren temsilcilerden birisi olarak ön plana çıkar. Finlandiya’nın gelişmesi adına büyük bir mücadele verir ve bunun için de ilk olarak ülkenin aydınları ile konuşur. Aydınlardan mütevazi olmalarını ve Finlandiya halkını küçük görmeden bildikleri her şeyi onlara anlatmalarını ve halkı bilinçlendirmelerini rica eder.59

Snellman, aydınlarla konuştuktan ve onları yönlendirdikten sonra bu defa öğretmenler ile görüşmeye başlar ve onlardan halkı bilinçlendirmeleri konusunda destek ister. Din adamlarına da ulaşan Snellman, halkı eğitme konusunda desteklerini alır ve bunun üzerine din adamları halkı motive ederek ülkenin kalkındırılması amacıyla önemli çalışmalara başlar.69

1816 yılına gelindiği zaman ise Finlandiya ve Rusya yeni bir anayasanın altına imzalarını atar. Bu imza ile birlikte parlamento sistemi yeniden hayata geçer. Finlandiya’da yaşayan pek çok devlet memuru ülkenin her yerinden Helsinki’ye gelmeye başlar. Bu sayede devlet yönetiminde yer alan İsveçli devlet adamlarının sayıları azalır ve yerlerine Finlandiyalı devlet adamları gelir. Snellman bu aşamada da devreye girer ve devlet adamlarına vatandaşların adalet duygusu güçlü bireyler olarak yaşayabilmeleri için destek olmaları gerektiğini öğütler ve adalet konusunda devlet adamlarından yardım talep eder.79

Snellman askeri eğitime de büyük önem gösterir ve ordu içerisinde çeşitli eğitimler verir. Finlandiya’da yaşayan tüm ailelerin oğullarını askere göndermelerini ister ve aileleri bu konuda yönlendirir. Kışlalarda ise bilim, kültür ve daha birçok konuda askerleri bilinçlendirerek ülkeleri için çok daha yararlı birer birey olmalarına imkân verir.89https://22319a380e6b2f6e2f194d517a4ddd2f.safeframe.googlesyndication.com/safeframe/1-0-38/html/container.html

Sonuç olarak Beyaz Zambaklar Ülkesinde adlı eserde Snellman’ın halk üzerinde meydana getirdiği tüm bu küçük değişimler sayesinde Finlandiya’nın yavaş yavaş kalkındığı ve gelişmiş ülkeler arasında girmeyi başardığı görülür. Bir zamanların bataklıklar ve kayalıklar ülkesi olan Finlandiya, Snellman ve çevresindeki bir grup aydın sayesinde artık tarım yapılan ve ekonomisi ile refah düzeyi hızla gelişen bir ülke haline dönüşür.